„przedmieścia” – projekt, którego nazwa prowokacyjnie zaczyna się z małej litery, stał się dużym przedsięwzięciem organizacyjnym. Ponad roczne wyzwanie, zaowocowało działaniami kulturalnymi w trzech miastach Europy: Ostrawie, Wiedniu, Krakowie.        Pracę nad tym projektem można porównać do realizacji filmu, gdzie współdziałanie zespołowe jest najważniejsze. Głównym organizatorem przedsięwzięcia jest Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie. Z ramienia uczelni, opiekunem artystycznym został prof. Z Bajek a koordynatorami mgr Renata Szułczyńska, dr Małgorzata Wielek-Mandrela. Projekt ten realizowała międzynarodowa grupa artystów, którzy wykonywali działania twórcze w przestrzeni miejskiej, jak również prowadzili warsztaty dla dzieci w trzech wymienionych miastach. Partnerem zaproszonym do współpracy był CSW Solvay z Polski, a z zagranicy – Uniwersytet Ostrawski oraz Wiedeńsko-Krakowskie Stowarzyszenie Kulturalne. W pracach administracyjnych brali udział pracownicy sektora finansowo-kadrowego Akademii.      Pomysł na zrealizowanie projektu zrodził się z potrzeby zaadoptowania dla potrzeb kultury, tych miejsc życia publicznego, które nazwałam PRZEDMIEŚCIAMI. Moją ideą, jako inicjatorki projektu było zwrócenie uwagi na różnice wynikające z działań społeczno-kulturalnych w zależności od na mapie miasta. Codzienne życie kulturalne skupia się w jego centrum. Powodem jest duża ilość usytuowanych tam ośrodków kultury takich jak: galerie, muzea, teatry, kina, etc. Ideą projektu było, aby przynajmniej w jakiejś części, przenieść „centrum” na przedmieścia, do miejsc gdzie często panuje pustynia kulturalna. Dla nas – uczestników projektu było to wyzwanie i myślę, że jest nadal. Poprzez zainteresowanie peryferiami zwracamy uwagę na problemy społeczne. Aktywizujemy ludzi tam żyjących. Dzięki takim spotkaniom zapoznają się Oni i oswajają z szeroko rozumianym pojęciem sztuki. Jest to też okazja, do pobudzenia wyobraźni i artystycznej ekspresji zwłaszcza ludzi młodych. Działania i akcje artystyczne na przedmieściach, wśród bloków, parkingów, sklepów stwarzały okazję do walki z obojętnością i stagnacją mieszkańców. Skłaniały do refleksji i przemyśleń jak zaktywizować ich potencjał twórczy.    Każde miasto ma swoje przedmieścia i każde wymaga innych propozycji, nowych przemyśleń. Kierowaliśmy się własnymi doświadczeniami oraz intuicją. Czasem wcześniej wykonane projekty modyfikowaliśmy stykając się z zastaną rzeczywistością. Podczas trzech pobytów, gdzie najpierw polscy artyści rezydowali w Ostrawie, potem Wiedniu a następnie artyści z Czech i Austrii przyjechali do Krakowa, powstały bardzo różnorodne realizacje. Wśród artystów biorących udział w projekcie byli tacy, dla których przestrzeń publiczna i działania w jej granicach były nowym doświadczeniem. Niektórzy artyści, wykonali podobne realizacje w każdym z miast starając się wpisać je w nowe warunki. Były również realizacje, które wprost odnosiły się do wybranego miejsca, indywidualnie komentujące zastaną sytuację. Powstały między innymi murale, obiekty przestrzenne, akcje artystyczne, wideo, plakaty, grafiki. Wśród wykonanych realizacji na ścianach, w trzech miastach, powstał z szeregu plakatów, portret „klona” - tytułowy „Obcy” przedstawiony przez Zbigniewa Bajka miał poprzez naturalne przyswojenie otoczenia, zostać „oswojonym”.  Obserwujące przeskalowane oczy zaprezentowane przez Marka Sibinskýego zwracały uwagę na współczesne pułapki cywilizacji – chcemy mieć kontrolę, ale nie koniecznie lubimy być „skanowani”. Chcielibyśmy zachować odrobinę intymności, ta dychotomia wskazana przez artystę wydaje się klaustrofobiczna/bez wyjścia. W tym samym miejscu (w podziemnym garażu) Evelyn Doll pokazuje otwartą przestrzeń nieba – wykonując na jednej ze ścian mural przedstawiający niebo. Bogusław Bachorczyk buduje instalacje, w których pierwszoplanową rolę odgrywają zdjęcia wybranych przez Niego bohaterów. Warto zgłębić prace powstałe na terenie Szpitala im. J. Babińskiego w Krakowie. W tym miejscu z istniejącymi przedmiotami/obiektami pracowały: Ewa Zasada, Małgorzata Wielek-Mandrela. Do niegdysiejszej leżakowni odniósł się Przemysław Pokrywka przywołując przeszłość miejsca. W opuszczonej budynkach oraz w plenerze na terenie szpitala, swoje efemeryczne, znaczeniowe działania przeprowadził Zbyněk Janáček. Do ciekawych, należą kompozycje z ultramarynowych zwierząt, wykonanych w Ostrawie i we Wiedniu przez Małgorzatę Wielek-Mandrelę. Realizacje Witolda Stelmachniewicza zbudowane niczym kryminalna zagadka prowadzą odbiorcę do odkrycia ciekawych faktów, znaczeń. Do swojej instalacji wykorzystałam przejście podziemne - trakt miejski i oswoiłam go głosem oraz szeroko rozpoznawalnymi przedmiotami (szuflady). Udomowiona przestrzeń zwracała uwagę przechodniów. Mobilna rzeźba Magdy Starskiej, emanowała mnóstwem małych promyczków, które poprzez swoje nagromadzenie tworzyły niepowtarzalną iluminację świetlną. Artystka odnosi się ciepło do odbiorców, a Ci nie pozostają dłużni. To taki Jej osobisty dialog. Do realizacji, które również warto zobaczyć należą: murale Julity Malinowskiej, akcja artystyczna Iwony Demko, wielkoformatowe grafiki Darka Gajewskiego, wideo Pavla Alberta, działanie artystyczne Libora Novotnýego, murale Uliego Ganserta, działanie intermedialne Stefanii Wuschitz i Claudii Eipeldauer, rzeźby Marioli Wawrzusiak. Przebieg działań artystycznych, warsztatów uliczne dla dzieci można śledzić dzięki istniejącej stronie internetowej (www.przedmiescia.eu), na której można znaleźć dokumentację zdjęciową. Przy zdjęciach prac zamieszczone są opisy, które zostały sporządzone przez artystów, zatem można zapoznać się z ich własnym zdaniem jak również ideą, jaka przyświecała podczas wykonania poszczególnych działań. W Ostrawie, Wiedniu i Krakowie odbyły się również wystawy prezentujące dorobek twórczy artystów biorących udział w projekcie.    Trzeba zaznaczyć, że inicjatywa projektu nie miałaby swojej realizacji bez poparcia władz Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Chciałbym podziękować w swoim imieniu, jak również wszystkich uczestników za przychylne przyjęcie oraz zaufanie ze strony Rektora Akademii prof. Adama Wsiołkowskiego. Podziękowania za poparcie naszych starań kieruję do prof. Jacka Cuprysia, Kierownika Studiów Doktoranckich. Powstanie kolejnych etapów projektu, należało do Zespołu Zarządzającego Projektem, dlatego szczególne podziękowania należą się prof. Zbigniewowi Bajkowi za Jego opiekę artystyczną, za służenie radą i pomocą. Dziękuję współorganizatorce, dr Małgorzacie Wielek-Mandreli, za wytężoną pracę podczas wypełniania zadań koordynatorskich. Do realizacji projektu przyczyniło się znaczne grono osób, instytucji pełniących rolę partnerów, udzielających wsparcia lub patronatu. Za podjęcie współpracy, umożliwienie realizacji etapu krakowskiego na terenie ośrodka kultury Solvay, oraz pomoc w pracach organizacyjnych dziękuję Kierownikowi Centrum Sztuki Współczesnej „Solvay” w Krakowie,  Robertowi Kardzisowi. Kuratorowi reprezentującemu Uniwersytet Ostrawski Markowi Sibinskýemu, dziękuję za otwartość we współpracy i ogromne zaangażowanie. Dziękuję kuratorowi działającemu na rzecz Wiedeńsko-Krakowskiego Stowarzyszenia Kulturalnego Pani Zofii Beklen, oraz szczególne podziękowania Romie Hurej za włożone serce, zaangażowanie w kontakt z artystami wiedeńskimi. Dziękuję za pomoc Pani Kwestor Danucie Baniowskiej, pracownikom Działu Spraw Pracowniczych i Działu Finansowo-Księgowego, oraz Panią Katarzynie Kozińskiej i Lidii Mostek z Akademickiego Biura Karier i Realizacji Projektów. Projekt artystyczny „przedmieścia”  /Współpraca międzyregionalna polsko-czesko-austriacka. Wymiana kulturowa. Aktywizacja społeczności regionów/ powstał dzięki wsparciu finansowemu z Unii Europejskiej, z Funduszy Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, na lata 2007-2013. ​ Renata Szułczyńska